Tatar: "Kön’yaq Kiprnıñ Awrupa Berlegenä qabul itelüe Kipr utrawındağı öçençe tüntäreleş”

Tön’yaq Kipr Törek Cömhüriyäte İlbaşı Ärsin Tatar Awrupa Berlegeneñ üze bilgelägän qağidälärne häm kriteriylärne bozıp, 20 yıl êlek Kön’yaq Kipr grek citäkçelegen äğ’za itep qabul itüen tänqıytläp: "Kön’yaq Kiprnıñ Awrupa Berlegenä alınuı – Kipr utrawındağı öçençe tüntäreleş”, - dip äytte.

Tön’yaq Kipr Törek Cömhüriyäte İlbaşı idaräsennän yasalğan yazmaça belderügä kürä, Tatar Kön’yaq Kipr grek idaräseneñ Awrupa Berlegenä äğ’za buluınıñ 20 yıllığı mönäsäbäte belän bäyäläwlär yasadı.

Kiprda federaśiyägä nigezlängän çişeleşne küzdä totuçı Annan planı referendumında kipr törekläreneñ küpçelek belän “uñay”, kipr greklarınıñ da “tiskäre” tawış birüen xäterlätüçe Tatar referendumnan soñ Kön’yaq Kiprnıñ Awrupa Berlegenä äğ’za itep qabul itelüenä iğ’tibarnı yünältte.

Tatar bügengä qadär Kipr mäs’äläseneñ kileşü belän xäl itelüenä yünältelgän referendum belän bergä yaxşı niyäten isbatlağan kipr törek xalqınıñ äle haman izolyaśiya astında totıluın belderde.

Kipr greklarınıñ 1960nçı yılda tözelgän “Kipr Cömhüriyäte”nnän töreklärne 1963nçe yıldan soñ qoral köçe belän çığarırğa telägännän soñ utrawğa kilep urnaşqan Berläşkän Millätlär Oyışması tınıçlıq köçeneñ Kipr grek liderlığına böten Kiprnı wäkillek itü xoquqın birüeneñ berençe tüntäreleş buluına basım yasawçı Tatar bu wazğiyätneñ töbäktäge böten problemalarnıñ başlanğıçı buluına işarät itte.

Tatar, grek xuntası häm utrawdağı xezmätçeläreneñ 1974nçe yılnıñ 15nçe iyül’ könne Kiprnı Greśiyägä bäylär öçen yasağan citäkçelekne üz qulına alu omtılışınıñ ikençe tüntäreleş buluın iskärtep uzıp, 1974nçe yılnıñ 20nçe iyül’ könne Törkiyäneñ kileşülär häm xalıqara xoquq nigezendäge xaq-xoquqların qullanıp, Kiprğa ğaskär cibärüeneñ utrawğa tınıçlıq kiterüen belderde.

Awrupa Berlegeneñ üze bilgelägän qağidä häm kriteriylären bozıp 20 yıl êlek Kön’yaq Kipr grek idaräsen äğ’za itep qabul itüen tänqıytläwçe Tatar: "Kön’yaq Kiprnıñ Awrupa Berlegenä qabul itelüe Kipr utrawındağı öçençe tüntäreleş”, - dip äytte.

Tatar, Kipr cämğıyäteneñ xaqsız êmbargo häm kirtälärgä duçar itelüen belderep, Kiprda söyläşülärneñ barı tik suveren tigezlek häm tigez xalıqara statuslarnıñ raslanuı belän genä başlıy aluın iskärtep uzdı.

Kön’yaq Kipr grek idaräse 2004nçe yılnıñ 1nçe may könne Awrupa Berlege äğ’zase buldı, 2008nçe yılnıñ 1nçe ğıynwar könnän birle aqça berämlege bularaq yevronı qullana başladı.