تورکیه پنجره سیندن اورتادوغو(05)
عفرین عملیاتی باشلادیقدان سونرا پ.ی.گ نیظامی منسوبلاریلارینین روسیایا قارشی آغیر آچیقلامالارینی گؤردوک. حتی بو آچیقلامالار آراسیندا پ.ی.د ایله اسد آراسیندا آپاریلان دانیشیقلاردا روسیانین آرابولوچولوق ائتدیگینی ده آنلامیش اولدوق
تورکیه پنجره سیندن اورتادوغو(05)
تورک اوردوسونون عفریندکی عملیاتی عرفهسینده و سونرا روسیانین داورانیشی تئز-تئز گوندمه گلدی. ایلک عملیات علامتلری گلنده روسیا خاریجی ایشلر ناظیری سئرگئی لاورووون آمریکادا آچیقلادیغی روس عسگرلرینین گئری چکیلدیگینه دایر یالان سایماسی آز دقت چکمیشدیر. اما روسیا باش قرارگاه رهبرلیگینین روس عسگرلرینین اعتبارلی ساحهلره چکیلدیگینی آچیقلاماسی دا موباحیثه سونا چاتمیشدیر. تورکیهنین عفرین عملیاتی روسیا اوچون اوزون مدتدیر گؤزلنیلن بیر نیظامی حادثهدیر. چونکی او-او گؤروشمهلرینده تورکیه، عفرین مسئلهسینی هر گؤروشمهده موذاکیره گتیرمیشدیر. روسیا ایلک واختلار عفرین مسئلهسینده احتیاطلی حرکت ائتسه ده پ.ی.د-نین سون دؤوردکی سیاستینی گؤردوکدن سونرا پ.ی.د اوچون تورکیه ایله بیر بحرانا گیرمگی اوستون حساب ائتممیشدیر. روسیا، عفرین عملیاتیندان بیر گون اوّل عسگرلرینی تل-رفعت بؤلگهسیندکی کئچید موشاهیده یئرینه یئرلشدیرمیشدیر.
روسیا، پ.ی.د-دن اومیدینی کسدی
عفرین عملیاتی باشلادیقدان سونرا پ.ی.گ نیظامی منسوبلاریلارینین روسیایا قارشی آغیر آچیقلامالارینی گؤردوک. حتی بو آچیقلامالار آراسیندا پ.ی.د ایله اسد آراسیندا آپاریلان دانیشیقلاردا روسیانین آرابولوچولوق ائتدیگینی ده آنلامیش اولدوق. بئله کی، ی.پ.گ باش فوموتانیندان سیپان هامونون بوندان سونرا اسد ایله دانیشیقلاردا روسیا واسیطهچی کیمی ایستیفاده ائتمهیه احتیاجلارینین اولمادیغینی آچیقلاماسی بیر پروسهنین ده خلاصهسی ماهیتیندهدیر. آمریکانین سیاستلری و دستکلری پ.ی.دیی بیرباشا آمریکانین آسیلی بیر تشکیلات حالینا گتیرمیشدیر. پ.ی.د، آلدیغی سیلاح یاردیمی و دستکله هم اسد هم ده روسیا ایله موباریزه ائده بیلهجگی دوشونجهسینه قاپیلیب. روسیا رسمیلری ایله قامیشدا آپاریلان دانیشیقلاردا پ.ی.د-نین موستقیللیک، میلّی اوردو طلبلرینین اصلینده آمریکانین طلبلری اولدوغو روسیا طرفینده باشا دوشولموشدور. روسیا سون سوریه میلّی دیالوق کونگره حاضیرلیقلاری داوام ائدرکن پ.ی.د-نین دیگر کورد قروپلارا گؤستردیگی باسقیدن ده ناراحات اولموشدور. روسیانین دعوت ائتدیگی کورد طایفه لیدرلری پ.ی.د طرفیندن تهدید ائدیلهرک کونگرهیه قاتیلیم ائتمهلری انگللنمهیه چالیشیلمیشدیر. بو شرطلرده میلّی دیالوق کونگرهنین پ.ی.د طرفیندن سابوتاژ ائدیلمهیه چالیشیلماسی نئجه دئیرلر ایستکانی داشیران سون داملا اولوب.
پ.ی.د-نین سون دؤورده روسیا و سوریه رهبرلیکلرینی یوخ سایاراق آمریکا ایله سیاست یئریدیر اولماسی روسیانین پ.ی.د سیاستینده دییشیکلیگه گئتمهسینه سبب اولدو. مسئلن، رقه و دیرالزور بؤلگهسینده اسد و روس منسوبلارینا سالدیری تشکیل ائدن منسوبلارین پ.ی.د ایله علاقهلری واردی. رقهنین داعشدن تمیزلنمهسیندن سونرا شهرین عرب طایفهلارا و یا اسده تسلیم ائدیلمهسی لازیم اولدوغونا دایر روسیا گؤروشونه ده پ.ی.د قارشی چیخمیشدیر. یعنی پ.ی.د-نین سون 6 آیدا ائتمیش اولدوغو فعالیتلرین بؤیوک اکثریتی روسیا ماراقلارینا ضیددیر. روسیا باخیمیندان پ.ی.د جزالاندیریلیر.
روسیا باخیمیندان پ.ی.د-نین هدف اولماسیندا آمریکانین فعال کوردلر آراسیندا بؤلوچو ادعالاری تشویق ائتمهسی و ائتمگی داوام ائتدیریر اولماسی دا تأثیرلی اولموشدور. روسیا خاریجی ایشلر ناظیری سئرگئی لاورووون، "آمریکا یا وضعیتی آنلامیر، یا دا گؤردوگو قطعیتله شعورلو تخریبات" ایفادهلری پ.ی.د-آمریکا امکداشلیغینا ائدیلن بیر قئیددیر.
تورک-روس موناسیبتلرینده عفرین بیر قیریلما نقطهسیدیر.
روسیانین 2015-جی ایلده سوریهیا موداخیلهسینده پ.ی.د ایله علاقهلر مثبت گئتمیشدیر. عفرین منطقهسینده موشاهیدچی اوزمان آدییلا روس عسگری یئرلشدیریلیب. یئنه مونبیچ بؤلگهسینده داعش ایله موباریزهده روس اوردوسو ایله پ.ی.د منسوبلارینین بیرلیکده حرکت ائتدیکلرینی مطبوعاتدان بیلیریک. گونوموزده مونبیچ بؤلگهسینده ده روس نیظامی موشاهیده نقطهلری موجوددور. یئنه قامیشلی بؤلگهسینده روس نیظامی متخصصلرین وظیفه ائتدیگینی تخمین ائدیریک. تورکیهده نه زامان عفرین گوندمه گلسه بو عملیاتین روسیا طرفیندن قارشیسی آلیندیغی دیله گتیریلیردی. بو وضعیت ایکی اؤلکه اوچون قیریلما نقطهلریندن بیری ایدی. تورکیهنین عفرین عملیاتی روسیا دا بیر یوکدن خیلاص ائتدی دئیهبیلیریک.
سوریهدکی گوجلو امکداشلیق، روسیا-تورکیه آراسیندا تورک آخینی باشدا اولماقلا انرژی ساحهسیندکی امکداشلیق و نیظامی امکداشلیق علاقهلری ده پ.ی.د-نین سئچیم ائدیلمیر اؤنملی عامللردیر. تورکیه و روسیا آراسیندا عفرین-ایدلیب دییشیکلیگینه دایر بیر موقاویله اولدوغو قناعتی ایسه تورکیهنین وئردیگی آچیقلامالارلا دوغرو اولمادیغی معلوم اولموشدور.
عفرین عملیاتی سوچی پروسهسینه تأثیر گؤستریر می؟
تورکیهنین عفریندکی زیتون دالی عملیاتی سوچیده توپلانماسی پلانلاشدیران سوریه میلّی دیالوق کونگرهنی تأثیر ائدجگینه دایر احتیماللار تئز-تئز گوندمه گلمیشدیر. بو حالی ایله قورولتایا قاتیلماماق گؤروشونه مالیک بعضی موخالیف گوجلرین عفرین عملیاتی بیرلیکده دانیشیقلارینین مثبت ایستیقامتده دییشدیگینی گؤروروک. یگانه فرق پ.ی.د-نین کونگرهیه قاتیلاجاق کورد طایفه نمایندهلرینی تهدید ائتمهسیدیر. بو سببدن ده کونگره کورد میلت وکیللری اولمادان ییغیلماسی احتیمالی وار. سوریه میلّی دیالوق کونگرهده یئنی آنایاسا اوزریندکی ایشلرین باشلانیلماسی نظرده توتدوغونا گؤره پ.ی.د-نین فیکیرلری نظره آلینمادان بیر آنایاسانین حاضیرلانماسی مومکون اولا.
پ.ی.د/ی.پ.گ-نین گونترولداکی سوریه دموکراتیک گوجلری، عفرین عملیاتی باشلادیقدان سونرا سوچی کونفرانسی و نتیجهلرینی رد ائدیریک. روسلار موقعیتلرینی تکرار ائتمهلی". آچیقلاماسی بیر حرکت اولاراق قبول ائدیله بیلر. عفرین عملیاتی اؤنجهسی بیر چوخ گؤروشمهده روسیانین پ.ی.دیی ده کونگرهیه بیر شکیلده داخیل ائتمه چابالاری موجود ایدی. لاکین بو عملیاتلا بیرلیکده پ.ی.د-نین کونگرهیه چاغیرمایاجاغی دقیقلشمیش اولدو.
روسیا-تورکیه بیر دولت کیمی سیاست آپاریر.
تورکیه و روسیا کیم نه دئسه ده بیر چوخ مسئلهده تک دولت کیمی حرکت ائتمهیه باشلادیلار. سوریهده بیر چوخ مسئلهده فیکیر آیریلیقلاری اولسا دا نتیجه اعتباریله راضیلاشیرلار. تورکیهنین احتیاجی اولان نیظامی تکنولوژی باشدا اولماقلا نوکلئر انرژی مسئلهسینده روسیا دستگی وار تورکیه ده تورک آخینی مسئلهسینده روسیانی دستکلییر. بو حالی خصوصیله باش قرارگاه ریسلری آراسینداکی علاقه بیر چوخ پروبلمین سرعتله حل ائدیلمهسینه سبب اولور. بو دؤورده روسیا باش قرارگاه باشقانی گراسیمووون تورکیه ایله موناسیبتلرده سیاستلری بلیرلهمهده اولدوقجا تأثیرلی اولدوغونو گؤروروک.
تورکیهنین زیتون دالی عملیاتینی روسیا ایله داواملی کووردیناسیون حالیندا یوروتدوگونو دئملیگیک. روسیا و تورکیه سوریه مسئلهسینده بیرلشدیرن ان اؤنملی مقام ایسه سوریهنین اراضی بوتؤولوگو مسئلهسینده فیکیر اتفاقیندا اولمالاریدیر.
-------
حؤرمتلی اوخویوچولار، سیزلره روسیا آراشدیرمالاری اینستیتوسونون رهبری (روسن)، آنکارا ایلدیریم بیازیت اونیورسیتهسینین اوستادی پروفسور دوکتور صالح ییلمازین مسئله ایله باغلی قیمتلندیرمهسینی تقدیم ائتدیک.