دین و توپلوم (10)
دگر‌لی اوخورلار!
دقتله گؤز اتاجاق اولساق ماکرو چئوره‌دن میکرو وارلیق‌لارا قدر اولان بوتون وارلیق‌لاردا بیر دنگه سؤز قونوسودور. بو سبب‌دن بو قونو اؤزونده چوخ گئنیش بیر قونودور. بیز بو گونکو پروقرامیمیزدا دین و اونون توپلوم‌داکی دنگه عنصورلارینا ائتدیگی وورغولار اوزرینده دورماغا چالیشاجاغیق.
بوتون وارلیقدا دنگه اساس، دنگه‌سیزلیک سونرادان گلن و ایستنمه‌ین بیر وضعیت‌دیر. بون‌دان اؤترو اؤزللیکله سون ایللرده ائکولوژیک، فیزیکی، روحی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی معنا‌لاردا دنگه قاورامی، حاقیندا چوخ دانیشیلان قاورام‌لاردان قبول ائدیلمکده‌دیر. دقت ائدیلیریلسه چئشیدلی دیسیپلینلرده‌کی بوتون آدلاندیرمالاردا آختاریلان و گؤزلنن اورتاق نقطه اویوم، ائشیدلیک، آهنگ، ثابت‌لیک و توتارلی‌‌لیقدیر. اینسان‌لیق، تاریخ‌دن بری ییخدیغی هر بیر دیرین آلتیندا اؤزو قالماقدا‌دیر. طبیعی اویوم یاسا‌لارینا قارشی اورتایا قویدوغو هر بیر منفی داورانیشین جریمه‌سینی یئنه اؤزو اؤدمک مجبوریتینده قالمیش‌دیر.
دین، وارلیغین بوتؤو‌لوگونون داوام‌لی بیر ایشلم حالینا گتیریلدیگی بیر حیات طرزی‌دیر. دینین تملی، حیاتین بوتونونون واراولوشون گئرچک‌لیگی ایله اویوملو بیر شکیلده نئجه دوزنله‌نه‌جگی قونوسوندا الله‌دان گلن رهبرلیکدیر. الله طرفین‌دن تعیین اولونموش مادی و معنوی یارادیلیش آنلاییشی اوزرینه قورولموش بیر حیات، موتلولوق گتیرر. چونکو وارلیغین طبیعتینی ان یاخشی بیلن اودور. او، اینسان کاپاسیته و پتانسیل‌لری‌نین یاپیجی بیر دنگه ایچینده گلیشمه‌سینه اویغون بیر اؤزللیکده یاراتمیش‌دیر. اونون قویدوغو بو پرینسیپ‌لر، دژنراسیون و عدالت‌سیزلییه سبب اولما‌دان حیاتین و دونیانین نعمتلرین‌دن طبیعی سینیرلار ایچینده فایدالانماغی طلب ائدیر. بو تسلیمیت یعنی اسلام، تارازلیغی یارا‌دیر و اصلینده اؤزو ذاتا دنگه‌دیر. دینه گؤره، وارلیق‌لار طبیعی سینیرلاری‌نین دنگه‌لنمه‌سی اوزرینه اوتوردولموش‌دور. دینین اساس عنصورو اولان ایلاهی رهبرلیکدن اوز چئویرمک، پوزولمایا، زیانا و بئله‌جه اجتماعی عدالت‌سیزلییه یول آچار. دینین مقصدلری ایچینده، فردین گوونلیگینی، موتلولوغونو و هر یؤنو ایله دویماسینی تامین ائتمک ده واردیر. یئنه فردی ضرره معروض بوراخما‌دان ایده‌آل بیر توپلوم یاراتماق، اونون هدف‌لرین‌دن بیری‌دیر.
بورادا ایفاده ائدیلمه‌سی لازیم اولان ان اؤنم‌لی قون‌لاردان بیری بودور کی، اوجا یارادانین موطلق اوتوریته‌سیندن بحث ائدیلرکن، اینسانین ایراده‌سینه گؤسترمیش اولدوغو سایقیسی و اینسانا وئردیگی دیر دقته دگردیر. چونکو چوخ واخت گوج‌لونون یانیندا گوج‌سوزون گؤز آردی ائدیلدیگی اجتماعی بیر حقیقت‌دیر. دینده هر وارلیغا آیری بیر دگر وئریلمیش اولماسی و بون‌لار آراسیندا دنگه عنصورونون مرکزده اولماسی، بیر یانی ایله اونلاری وار ائدن گوجون آشقینلیغینا ایشاره ائتمکده‌دیر.
دینین قایناغی اولان وحی‌ین وئری‌لرینه گؤره الله، کیمی آنلاییش‌لارین ترسینه، وارلیق‌لارین یارادیلیشینی تاماملادیق‌دان سونرا اینسان بیرلیک‌لرینه و دونیایا ماراق‌سیز قالا‌راق، اونلاری اؤز حال‌لارینا ترک ائتمیش دئییل. ترسینه او، اینسانا "شاه دامارین‌دان داها یاخین" مسافه‌ده ایچکین(ایچینده اولان)، عینی زاماندا هر شئیی رحمت ایچری‌سینده ساخلایا‌جاق قدر ده آشقیندیر. او عینی زاماندا اتدن و سوموک‌دن یارادیلمیش اولان اینسانین روحونون اینسان شخصیتینی اورتا‌دان قالدیرا‌جاق بعضی چیرک‌لردن آریدیلماسییلا، ائییدیلمه‌سی ایله، فردین اخلاقی گلیشمه‌سینی آماجلاماقدا‌دیر. بونو ائدرکن بیر یؤنو ایله ماده، اوبیری یؤنو ایله روح اولان انسانی ماده ایله معنا آراسیندا بیر نقطه‌ده توتماغی باجارمیش‌دیر. نئجه کی اسلام پیغمبری ده، هر انسانین باجارا‌بیلمه‌یه‌جیی، اما اوندا آهنگ‌لی بیر شکیلده بیرلشمیش ایکی اؤزللیگه صاحبدیر. او، بیر طرف‌دن دوشمنلرییله و توپلوم‌دکی تخریباتچی عنصورلارلا داوام‌لی سیاسی مباریزه ایچینده اولان، بو دونیادا یئنی بیر توپلوم و یئنی بیر مدنیت قورولماسییلا ایلگیلنن بیر شخصیت‌دیر. دیگر طرف‌دن اللها قول‌لوغو و هر ساحه‌ده تقوانی هر شئی‌دن اوستون توتان روحی بیر زنگین‌لییه صاحبدیر. نئجه کی ایلاهی امرلر اینسانین یارادیلیشین‌داکی تمیز فطرتی / طبیعی‌لیگی اساس آلماقدا، تمیز فطرتین قورونماسی و محافظه‌سی ایسه، آنجاق ایلاهی امرلر و قاداغان‌لاری نظره آلماقلا مومکون‌دور.
ایکی قطب‌لو بیر دونیانین، ایکی قطب‌لولوغا صاحب افندی‌سی اولان اینساندا، زامان زامان قطب‌لار آراسی چاتیشما‌لار اولابیلمکده‌دیر. هر بیر قطب، شخصی اؤزونه چئکه‌رک، رام ائتمک ایسته‌یه‌بیلر. انسان، قاریشیق‌لیق و ترددده قالا‌راق، گئدجگی یولو بلیرله‌یه‌ممه‌یه‌بیلیر. بو وضعیت روحی چاتیشما اولا‌راق تصویر ائدیلمکده‌دیر. بو نقطه‌ده، دینین امر و قاداغا‌لاری، بو ایگی قطب‌لو قورولوشو تانیماقدا، هر بیر فرق‌لی موتیو‌لری قونومونو تعیین ائتمکده و حقوقون تعیین ائتدیگی سرحدلر ایچینده دویورولمالارینی امر ائتمکده‌دیر. دینده بو موتیو‌لرین پیسلنمه، انکار و یا باسدیریلما‌لارینا ایشاره ائدن هر هانسی بیر ایفاده یوخ‌دور. آنجاق وحی، بو موتیو‌لری گؤزتیم و باسقی آلتینا آلماغا چاغیرماقدا، حقوقون اویغون گؤردوگو سرحدلر ایچینده دویورولمالارینا ایجازه وئرمکده‌دیر. بورادا تکرار وورغولایا‌راق ایفاده ائدک کی، قران، اینساندا اولان طبیعی موتیو‌لرین، ضد قطب‌لارین دویورولمالارینی تکلیف ائدرکن، ایکی اساسا دقت چئکمکده‌دیر. بیرینجی‌سی، بو دویورمانین حلال و حقوقون اویغون گؤردویو یول‌لارلا، مشروع سرحدلر ایچینده، ایکینجی‌سی ده، آشیرییا قاچما‌دان، حدی آشما‌دان، دنگه‌لی بیر شکیلده گرچکلشدیریلمه‌سی‌دیر.
اونوتماماق لازیم‌دیر کی، انساندا اولان طبیعی میل‌لری کنترل آلتینا آلماقلا، اونلارین کنترل آلتینا آلاق دئیرکن بوتونو ایله انگللمه، یوخ سایما بیر بیرین‌دن فرق‌لی مسئله‌لردیر. کنترل آلتینا آلماق، ایراده‌یه دایانان و شعورلو بیر شکیلده، ایلگیلی موتیو‌لری زامان و مکان سرحدلری‌نین ال‌وئردیگی اوراندا دویورومونو تامین ائتمک‌دیر. دگر‌لی دینله‌ییجی‌لر بورادا قوشولان شرط چوخ اؤنم‌لی‌دیر. انسان، حدینی و کاپاسیته‌سینی بیلمه‌لی‌دیر و عینی زاماندا بیر قونودا ائتدیگی حرکتین اویغون اولوب اولمادیغینا دقت یئتیرمه‌لی‌دیر. میزانین دوغرو بیر شکیلده ایستیفاده ائدیلمه‌سی‌نین اؤلچوسو بودور.
ایلگیلی‌لی خبرلر
بو‌لاری بیلیرسینیزمی؟ (13)
تورکیه‌نین ایلک قاپا‌لی موبادیله مرکزی‌نین ایستانبول‌داکی کاپالیچارشی اولدوغونو بیلیردینیزمی؟