تورک دؤولتلری یئنی گوج یوکسلیشینین آستاناسیندا
فیکیر آیریلیغی یاشایان آوروپا اقتصادی-سیاسی ماراقلاری اؤن پلانا چیخاراراق اتفاق شکیللندیرمیشکه‌ن، مشترک تاریخه مالیک عینی میللتین قوردوغو دؤولتلرین بیرلیک فیکری و حرکتی داها طبیعی دئییل می؟
قلوبال سیستمین درینلشه‌ن ژئوسیاسی موباریزه‌لری نتیجه‌سین‌ده گئت-گئده فرق‌لی کاراکتئر آلان دییشمه‌لر، چوخ قطب‌لو دونیا نظامینین فورمالاشماسی پروسه‌سینین سانجیلاری تورک دونیاسینی دا یئنی ریسک و ایمکان دیرله‌ندیرمه‌لرینه یؤنلده‌رک گوج بیرلیگینی و امکداشلیق ایمکانلارینی یئنی شرایطین طلبلرینه اویغونلاشدیرماغا سؤوق ائدر.
بشریت یولوخوجو خسته‌لیکلر، ایقلیم بحرانی، طبیعی فلاکتلرله موجادیله آپارارکه‌ن گئتدیکجه آزالان طبیعی رزرولر وئریملی جغرافیا‌لار، تیجارت و نقلیات یوللاری، دهلیزلر اوغرون‌دا موباریزه‌نی شدتله‌ن‌دیرمک‌ده، ژئوسیاسی اویون‌چولار آراسین‌دا هیبرید کاراکتئرلی آسیمتریک موباریزه‌لری آرتیرماق‌دادیر. یئنی دونیا نظامی هم ده چوخ شاخه‌لی اویون قوروجولوغو، مرکب وضعیتلرین ایداره اولونماسی، قارشی دوران قطبلاری تمثیل ائد‌ن اؤلکه‌لرله عینی واخت‌دا میللی ماراقلار چرچیوه‌سین‌ده امکداشلیق قورماق، ایسته‌کلری اوزلاشدیرماق، ایلیشکیلرین بوتؤولویونون فلج اولماماسی اوچون رقابت و موباریزه‌لری ده لوکاللاشدیرما قابیلیتی طلب ائدر. بو وضعیت تورک دونیاسینین سیاسی، انتلکتول، حربی-اقتصادی ایمکانلارینین اورتاق مکانیزملر واسطه‌سی ایله بیرلشدیریلمه‌سی، عمومی بیر باخیشلا اوستونلوک و اوستونلوکلرین استراتژی رقابت و امکداش‌لیقلارا یؤنلدیلمه‌سینه آپاریر.
تاریخ بویو تورکلرین قدرت‌لی دؤولتلر قوردوغو آوراسیا بؤلگه‌سی بو گون قلوبال گوج مرکزلری آراسین‌داکی موباریزه ایستیقامتی و طالعلری بللی ائد‌جک حساس بیر جغرافیا کیمی یئنی‌دن اؤن پلان‌دادیر. چین-روسیا-باتی اوچ بوجاغی و ادعالی ماراقلار موباریزه‌سی شرایطین‌ده اوزون مدت‌لی هدف و پلانلامالاردا تورک دؤولتلری و خالقلاری آراسین‌دا قایناشمانین ایستیقامتلرینی معینلشدیرمک اوچون خاریجی دایره‌لر دییل، قارداش اؤلکه‌لرین اؤز باشکندلرینده توپلاشاراق حرکت ائتمک ضرورتی یاراندی.
گئنیش جغرافیالارا یؤنه‌لیک حیاتا گئچیریله‌ن میللی سیاست، یئرلی صنایع و تکنولوژی حمله‌سی و داها عدالت‌لی بیر دونیا نظامی آختاریشییلا دوست و متفیق اؤلکه‌لرله بیرلیکده گوجله‌نمه‌یه داوام ائد‌ن تورکیه حقیقتی و قاراباغ ظفرینین بوتون تورک دونیاسین‌داکی مثبت یانسیماسی تورک دؤولتلری شوراسی (کنه‌شی) ایله باغلی گؤزلنتیلری ده آرتیریر. شورایا باشقانلیغین هم ده تورک دونیاسینین آوانگارد گوجو و سیاسی-حربی بیرلیگینین چکیردگینی تشکیل ائد‌ن «تک میللت، ایکی دؤولت» آنلاییشییلا یورویه‌ن بیر قارداش اؤلکه‌دن دیگرینه (آذربایجان‌دان تورکیه‌یه) گئچمه‌سی تشکیلاتین ایستاتوسونون و فعالیت دایره‌سینین داها دا گئنیشلنه‌جگیندن، ایستانبول‌دا گئچیریله‌جک لیدئرلر ذیروه گؤروشون‌ده ایسه یئنی حقیقی و گؤزلمچی عضولرین قبولویلا تأثیر دایره‌سینین داها دا آرتاجاغی گؤرونور.
اوزای، صنعی ذکا، یوکسک تکنولوژیبر کیمی حل ائدیجی موقعیتی گئتدیکجه آرتان ساحه‌لرده بیرلیکده پروژه‌لر حیاتا گئچیرمک قدر قلوبال ایقلیم بحرانینین ضرورته چئویردیگی یاشیل اقتصاد، ترانزیت بؤلگه‌لر، انرژی، ارزاق گوونلیگی، ساوونما صنایعی ساحه‌لرین‌ده ده متخصصلرین یئتیشدیریلمه‌سی کیمی قالیجی فعالیتلر حیاتا گئچیرمه‌نین اهمیتی آرتماق‌دادیر. حربی-سیاسی قوه‌نین فورمالاشدیریلماسی قدر بوتون بو ایستیقامتلرده آوراسیانین اقتصادی گوج مرکزینی یاراتاماق، تورک دؤولتلرین‌ده داخلی محصولون حجمینی آرتیرماق دا اؤنملیدیر.
ایپک یولونون آچار جغرافیالارین‌دان اولان گونئی قافقازدا قاراباغ ظفرین‌دن سونرا زنگه‌زور دهلیزی باش‌دا اولماقلا، بوتون نقلیات خطلری و یوللارین آچیلماسی ایستیقامتین‌ده ایراده نوماییش ائتدیریلمه‌سی تورک دونیاسین‌داکی قایناشما و تیجارت ایلیشکیلرینین اینکیشافینا تکان وئره‌جک.
مشترک شیرکتلر یولویلا سرمایه‌لر قویولماسی، صنایع و یوکسک تکنولوژی مو‌سسه‌لرین‌ده اوره‌تیلن ائدیله‌ن محصوللارین مختلیف حصه‌لرینین بیر-بیرلرین‌دن آلینماسی هم بوتون تورک دونیاسینین ایش گوجون‌دن ماکسیموم ایستیفاده‌یه، هم ده قارشی‌لیق‌لی اقتصادی باغلی‌لیقلارین آرتیریلماسینا سبب اولاجاق.
تورکمنیستانین دا بیرلیگیه حقیقی عضولویو، هئچ شبهه‌سیز، اؤلکه گازینین ترانس خزر پروژه‌سی چرچیوه‌سین‌ده آوروپا بازارلارینا چیخاریلماسی پروسه‌سینی سرعتله‌ندیره‌جک، او جمله‌دن اوغوز بویونو تمثیل ائد‌ن اوچ قارداش اؤلکه - تورکیه، آذربایجان و تورکمنیستان آراسین‌داکی یاخینلاشمانی درینلشدیره‌جک.
نورسلطان نظربایئوین قازاخیستان‌دا روسیا تأثیرینی آزالتماق، تجرید متدویلا میللی قالالاری ساغلاملاشدیرماق، قازاخ دیلینین ایستاتوسونو ساغلاملاشدیرماق و تورکیه ایله قایناشمانی درینلشدیرمک سیاستی دیگر اورتا آسیا دؤولتلری اوچون مثبت نومونه‌دیر.
اورتاق ائتنیک کؤکلردن اوزاق اولان و ژئوسیاستله باغلی فیکیر آیریلیغی یاشایان آوروپا اقتصادی-سیاسی ماراقلاری اؤن پلانا چیخاراراق اتفاق شکیللندیرمیشکه‌ن، مشترک تاریخه مالیک عینی میللتین قوردوغو دؤولتلرین بیرلیک فیکری و حرکتی داها طبیعی دئییل می؟
تئلمان نصرت اوغلو، تورک-اسلام آراشدیرمالاری مرکزی باشقانی
ایلگیلی‌لی خبرلر
آورآسیا جمهوریتلرینین گۆندمینده‌کی گلیشمهلر
۷-۸ می ۲۰۲۴ تاریخلرینده آذربایجان باشباخانی علی اسدوو تۆرکیه‌یه رسمی سفر گئرچکلشدیردی
