تورکیه پنجره سیندن اورتادوغو(7)
آمریکانین سوریه‌ده اولدوغو کیمی، عراق، کؤرفز، تورکیه، ایران کیمی اؤلکه‌لرده ده چوخ‌لو ایستراتژی‌لر اوزرینده چالیشدیغی گؤرونور
تورکیه پنجتورکیه پنجره سیندن اورتادوغو(7)
20 ژانویه 2018 تاریخینده تورکیه‌نین عفرین زیتون دالی عملیاتینی تشکیل ائتمه‌سی سوریه‌ده معادله یئنی‌دن دییشدی. تورکیه، سون 1 ایلدیر عفرین عملیاتینا حاضیرلاشیردی. اولدوقجا پروفسیونل و یاخشی بیر ایستراتژی ایله عفرینی احاطه ائدن تورک سیلاحلی گوجلری، 20 ژانویه‌ده زیتون دالی عملیاتینا باشلایاندا بو سورپریز اولمادی. حتی سون 1 ایلده عفرین عملیاتینا روسیانین ایجازه وئرمدیگی خبرلری واردی. اما گؤرونور کی، روسیا، تورکیه‌نین حرکاتا حاضیرلیق وضعیتینی نظره آلا‌راق پروسه‌نی تورکیه‌نین ایستدیگی شکیلده ایستیقامتلندیردی. روسیا-تورکیه امکداشلیق تاریخی، سوبژکتیو سبب‌لرله مسافه‌لی و شوبهه ایله یاناشان دایره‌لرین سون دؤورده ایکی اؤلکه‌نین بیرگه نیظامی حرکات اوتاغی باشدا اولماقلا، کشفیات ساحه‌سینده امکداشلیق گؤرمه‌لری بو ادعانین دییشمه‌سینده ده تأثیرلی اولور. بو درین امکداشلیق داوام ائده‌جکسه عفریندن سونرا منبیج اوزرین‌دن ده داوام ائدیر. آمریکانین ترور تشکیلاتی کیمی سجیلندیردیگی پ.ک.ک-نین داوامی پ.ی.د-نی "دموکراتیک" سؤزونو علاوه ائده‌رک سوریه دموکراتیک گوجلری آدی آلتیندا قانونی بیر طرف کیمی تقدیم ائتمه تلاشی اوغورسوز اولوب. پ.ی.د، تورکیه‌نین امنیتینی تهدید ائتدیگی کیمی روسیانین ماراق‌لارینی و ایرانین امنیتینی ده تهدید ائده بیله‌جک وضعیته گتیریلمیش‌دیر. آمریکانین سون 2 ایلده زامان قازانا‌راق پ.ی.د اوزرین‌دن یاراتماغا چالیشدیغی ترور اوردوسو گله‌جکده سوریه‌ده روسیا ایله ساواشماق اوچون ده ایستیفاده ائدیله بیلر.
منبیج، ناتو بحرانا سالا، روسیا-تورکیه امکداشلیق پوزولماغا چالیشیلیر
آمریکانین سوریه‌ده اولدوغو کیمی، عراق، کؤرفز، تورکیه، ایران کیمی اؤلکه‌لرده ده چوخ‌لو ایستراتژی‌لر اوزرینده چالیشدیغی گؤرونور. آمریکانین سوریه‌دکی ایستراتژگی‌لرینا قارشی‌لیق سوچیده میللی دیالوق کونگره آلترناتیو چؤزوم‌لر اورتایا قویدو. اما سوچی کونگره‌‌دن سونرا عفرینده زیتون دالی عملیاتی و داوامیندا ایدلیبده روس اوچاقنین ائندیریلمه‌سی حادثه‌سی روس-تورک موناسیبت‌لری‌نین گئدیشینی ده داها دا اهمیت‌لی حالا گتیردی. بئله کی، عفرینده اوغورلو بیر عملیات آپاران تورکیه بو عملیاتین یکونلاشماسین‌دان سونرا عملیاتین منبیج و رسولاین-تل-ابیض خطینه گئدجگینی پرزیدنت اردوغان بیلدیریب. آمریکادان ایسه منبیج عملیاتینا دایر آچیقلاما‌لار گلدی. حتی آمریکا دولت کاتیبی تیلرسونون بو مسئله‌نی موذاکیره ائتمه‌یه حاضیریق بیانات‌لاری دا بونا علاوه ائتمک. آمریکا رسمی‌لری‌نین تورکیه سفرینده منبیجده بیر حل آختاردیق‌لاری چیخیر. چونکی منبیجده آمریکا-تورکیه آراسیندا گئدن بیر موناقیشه ناتو-نون بحرانا دوشمه‌سینه، حتی داغیلماسینا دا سبب اولا بیلر. خاطیرلاساق عفرین عملیات باشلایاندا ناتو، تورکیه‌نین ترورلا موباریزه‌سینه دستک بیاناتی وئریب. بو حالی عفریندکی پ.ی.د-نی ترورچو اولا‌راق قبول ائدرکن منبیج و دیگر بؤلگه‌لردکی پ.ی.د-نین ترورچو کیمی گؤرولمه‌ییب ده تورکیه‌نین حساس‌لیق‌لاری نظره آلینماسا بین الخالق قوروم‌لاردا چاتیشما و بحران گؤزلنتی‌سی آرتا‌جاق‌دیر. روسیا باخیمین‌دان ایسه آستانا و سوچی پروسه‌لری‌نین اوغورلو اولماسین‌دان سونرا روسیا-تورکیه موناسیبت‌لری‌نین پوزولماسی اوچون تلاش‌لارین آرتدیغی گؤرونور. اولجه عفرین دیگر بؤلگه‌لردن پ.ی.د-نین ائتدیگی عسگر و سیلاح یاردیمی‌نین روس نظارت نقطه‌لرین‌دن کئچدیگی خبر خیدمت ائدیله‌رک تورکیه توپلوموندا روسیایا قارشی بیر هاوا یارادیلماغا چالیشیلدی. سونرا ایسه ایدلیبده روس اوچاغین آزالدیلماسیندا باغلی موخالیف‌لرین تورکیه دستک‌لی اولدوغو خبری خیدمت ائدیله‌رک روس توپلومونو ایداره ائدیلمه‌یه چالیشیلدی. لاکین ایکی اؤلکه ده بو قارا تبلیغاتلا موناسیبت‌لرین پوزولماسی‌نین نظرده توتدوغونون فرقینده اولدوغون‌دان یاخین موناسیبت‌لرینی داها دا آرتیردی‌لار. حتی روسیا-تورکیه آراسیندا بیرگه هلیکوپتر اوره‌تیمی موقاویله‌سی‌نین درحال بو خبرلردن سونرا گلمه‌سی ده بو پلانا بیر جواب اولدو.
آمریکانین سوریه‌ده وارلیغی اسد حاکمیتی و پ.ی.د-یه باغلی‌دیر.
آمریکانین آستانا و سوچی پروسه‌سینی اوغورسوز قیلماق اوچون ده پ.ی.د-نی سیلاح اولا‌راق ایستیفاده ائتدیگی گؤرونور. آمریکانین نظارتین‌دکی سوریه موذاکیره هیاتی‌نین سوچی‌یه قاتیلمایاجاغینی بیلدیرمه‌سی و اساس اولا‌راق دا اسدلی هر جور حلّ قارشی اولدوق‌لارینی اعلان ائتمه‌سی تصادف دئییلدی. آمریکا، خصوصیله ایرانین اسدسیز مسئله‌نین حلّینه قارشی اولدوغونو بیلدیگی اوچون موخالیف بیر قیسم قروپ‌لاری بو مسئله‌ده تشویق ائتدیگی گؤرونور. یئنه اسدین ده حاکمیتده قالماق اوچون آمریکانین بو داورانیشینی سیلاح اولا‌راق ایستیفاده ائتدیگی گؤرونور. خاطیرلاساق میهراچ اورال‌ین (علی کایا‌لی) ساختا کیم‌لیکله سوچی کونگره‌سینه قاتیلماسی اسدین بیر پلانی. هر بیر حالدا هم آمریکا هم ده اسد بیر-بیری‌نین وارلیغینی قارشی‌لیق‌لی اولا‌راق ضمانت آلتینا آلماغی هدف سئچیرلر. اسدلی بیر سوریه‌ده آمریکانین وارلیغی موذاکیره ائدیله‌جگی اوچون آمریکانین اولمادیغی بیر سوریه‌ده ده اسده احتیاج اولمایا‌جاق. آمریکا باخیمین‌دان اسدین حاکمیت‌دن اوزاقلاشماسی بیرینجی اؤنجه‌‌لیک دئییلدی. حتی اسدین حاکمیتده قالدیغی هر زامان آمریکانین سوریه‌ده وارلیغینی دا تامین ائدیردی.
بوتون بو پروسه‌لر باغلامیندا آمریکانین سوریه‌ده ائتمه‌یه چالیشدیغی اولدو-بیتدی-لر قارشی‌سیندا سوچیده کئچیریلن سوریه میلّی دیالوق کونگره‌سینده ژنو پروسه‌سینه بیر سیاسی باریش ایستراتژیسی یاراتماسی اوچون فورصت وئریلیب. اما بو فورصت ایستیفاده ائدیلمزسه کی، آمریکانین موداخیله‌لرینه باخاندا باریش پروسه‌سی‌نین ژنو‌ده باشا چاتدیریلماسی دا چتین گؤرونور. بو حالدا روسیا-تورکیه مرکزلی ایرانین دا کمکی ایله یئنی بیر پروسه‌یه گیرمک اوچ لیدرین یقین کی، مارت آییندا ایستانبولدا کئچیرجگی ایجلاسدا سوریه‌ده سیاسی باریش ایله عفرین سونراسی تورکیه‌نین پلان‌لاری موذاکیره ائدیله‌جک‌دیر. سوچیده داغ کونگره‌ده راضیلاشما زمینی اولمایان مسئله‌لرین ایستانبول ایجلاسیندا موذاکیره اولونا‌راق باشا چاتدیریلاجاغی دئمک.
------
حؤرمت‌لی اوخویوچولار، سیزلره روسیا آراشدیرما‌لاری اینستیتوسونون (RUSEN) باشقانی، آنکارا ایلدیریم بئیازیت اونیورسیته‌‌سی‌نین اوستادی پروفسور دوکتور صالح ییلمازین مسئله ایله باغلی قیمتلندیرمه‌سینی تقدیم ائتدیک.
