تورکیهنین کولتور خزانه‌سی(26)
چاتال هؤیوک 1958-جی ایلده آرکئولوق‌لار طرفین‌دن کشف ائدیلدیک‌دن سونرا قازینتی‌لارلا آراشدیریلدی. بورادا اولان اثرلرین بیر چوخو آنکارا آنادولو مدنیت‌لر موزه‌سینده سرگیلنمکده‌دیر
تورکیهنین کولتور خزانه‌سی(26)
تورکیهنین مدنیت خزینه‌لرینی بو هفته سیزلره اینسان‌لیق تاریخینده بؤیوک بیر ساواش نقطه‌سی اولان نئولیت-یئنی داش چاغین‌دان اؤلکه‌میزدکی ان اهمیت‌لی مسکونلاشما مرکزی اولان چاتال هؤیوکو تانیداجاغیق.
--------
اینسان‌لیق 100 مین ایل عرضینده ماغارا و قایا آلتیندا یاشادیق‌دان سونرا گونوموزدن 9400 ایل اوّل ان اسکی‌لری اولان نئولیت -یئنی داش دؤورونده ایلک کندلری قورماغا باشلادی. دونیادا بو کندلرین ان اسکی‌لرین‌دن بیری اولان کونیا چومرادا اولان چاتال هؤیوکو تانیداجاغیق سیزلره. اینسان‌لیق ماغارا دؤورونو یاشایارکن بورادا چوخ قاران‌لیق دئییب جان چتینلیگین‌دن اورتایا چیخمادی البته ائولر. داها کومفورت‌لو حیات ساحه‌لری اوّل داخما آردین‌دان اوبا و کیچیک کندلره چاتیلدی. بو مرحله‌دن سونرا داها چوخ اها‌لی‌سی بیر آرادا ساخلایا‌جاق هم گوونلیگی، کیفیت‌لی یئمگی و بیر یئرده یاشاماغین تامین ائدجگی راحت‌لیغی آختاران اینسان‌لیق گونوموزدن 9400 ایل اوّل چاتال هؤیوکده اولدوغو کیمی ایلک مسکونلاشما مرکزلرینی میدانا گتیردی. بورادا 8 مین‌دن چوخ اینسانین یاشادیغی بیلینمکده. بو اهالیسیله بلکه ده کنددن شهره کئچیدین ده یاشاندیغی یئر. نئولیت چاغ عینی زاماندا کند اکینجیلیک‌ین و ایلک حیوان نوعلری‌نین ائوجیللشدیریلمسینی ده اؤزو ایله گتیردی. تویوق، قویون-کئچی، اینک، یوک داشیما‌لاری اوچون اششک ایلک ائوجیل‌لش‌دیریلن و اینسان الیله بس‌لنن حیوان قوروبویدو. ایلک تاخیل‌لار دا یئتیشدیریلمه‌یه باشلاندی. چاتال هؤیوک عینی زاماندا ایلک ایختیصاص ساحه‌لری اولان درزی‌لیک، وسایل دوزتمه کیمی اوزمانلیک‌لاری دا دوغوردو. بونون یانیندا تورپاق‌دان ساخسی اوره‌تیمی ده سرعتله اینکیشاف ائدیردی. هر کس اؤز ساحه‌سینده سرعتله اوزمانلاشیر داها موتشککیل اولا بیلیردی. بؤیوک بیر احتیماللا ایلک تیجارت شک‌لی اولان محصول‌لارین دییشمه‌سی چوخلوق کندلرده یاشانیردی.
--------
چاتال هؤیوک 1958-جی ایلده آرکئولوق‌لار طرفین‌دن کشف ائدیلدیک‌دن سونرا قازینتی‌لارلا آراشدیریلدی. بورادا اولان اثرلرین بیر چوخو آنکارا آنادولو مدنیت‌لر موزه‌سینده سرگیلنمکده‌دیر. چاتال هؤیوک گؤرونتوسونون ده یئر آلدیغی نقشه دیوار شکیل‌لری دونیانین بیلینن ان اسکی نقشه نومونه‌سی‌دیر. بوغا باش‌لی هیکل‌لرین ده اولدوغو دینی مرکزلر اولان اثرلردن یالنیز بیر قیسیمینی میدانا گتیرمکده‌دیر. بورا‌داکی مدنی و بدیعی اینکیشاف حیران‌لیق اویان‌دیرا‌جاق سویه‌ده‌دیر. چاتال هؤیوک ائولرینده گوونلیک سببیله دام‌دان آچیلان بیر قاپی‌دان داخیل تامین ائدیلیردی. آز قالا بو مسکونلاشما مرکزینده کوچه یوخ ایدی ائولر آراسیندا نقلیات نردیوان‌لار و دوز دام‌لاردا‌دیر یئر آلان دام قاپیلاریندان تامین ائدیلیردی. ائولرده بعضی اوتاق‌لار یاشام آلانییکن بعضی اوتاق‌لار آنبار اولا‌راق ایستیفاده ائدیلمکده ایدی. چاتال هؤیوکده یاشایان اینسان‌لار اؤلولرینی یاشادیق‌لاری ائولرین بیر اوتاغینا اؤلوم‌دن سونرا دیریلیش اینانجی گریی آنا قاری‌نیندا کؤرپه شکلینده باسدیریلیردی. بو سایه‌ده عائله بؤیوک‌لری یاشایان اوشاق‌لاری و نوعلریله عینی موحیطی پایلاشماغی داوام ائتدیریردی. ائولرده هئچ زیبیل اولماماسی چؤلده معین ساحه‌لرین زیبیل یئری اولا‌راق ایستیفاده ائدیلدیگینی گؤستریر. بورادا جان‌لی بیر اقتصادی ایزلری ده تاپیلدی. تاخیل محصول‌لاری‌نین یانیندا نوخود، دوز و قیمت‌لی بیر داش اولان اوبسیدین هم ایستیفاده ائدیلدیغی هم تیجارتی‌نین ائدیلدیگی تثبیت ائدیلدی.
----------
2009-جو ایلده یونسکو دونیا مدنی میراث لیسته سینه علاوه اولونماسی مراجعتی ائدیلن چاتال هؤیوک 2012 'ده بو سیاهییا آلیندی. یاخین شرقده چاتال هؤیوکدن داها اسکی مسکونلاشما مرکزلری تاپیلماسینا قارشی بورادا قارشی‌لاشیلان مدنی سرمایه لر و رهبرلیک فورماسی چاتال هؤیوکو دونیا تاریخینده بنزرسیز بیر موقعیته یئرلش‌دیرمکده‌دیر. ایندیکی واختدا ده آراشدیرما‌لارین سوردوگو چاتال هؤیوکده گله‌جکده اولا‌جاق سندلر اینسان‌لیق تاریخی‌نین آیدینلاتیلماسینا قاتقی تامین ائده‌جک.
تورکیهنین اهمیت‌لی مدنیت مرکزلرین‌دن چاتال هؤیوکو یئرینده زیارت ائتمه‌نیز دیلییله.
ایلگیلی‌لی خبرلر
تورکیهنین کولتور خزانه‌سی (51)
سارنیج 527-565 تاریخ‌لری آراسیندا شرق روما ایمپراتورو اولان 1. ژوستینین دؤورونده ائدیلدی
