تورکیه پنجره سیندن اورتا دوغو (39)
بمت عمومی قورول چرچیوهسینده، بوتون بمت عضولری هر ایل سپتامبردا نیویورکدا بیر آرایا گلهرک ناراحاتچیلیق قایناغی اولان قلوبال مسئلهلری مذاکیره ائدیر
تورکیه پنجره سیندن اورتا دوغو (39)
بیرلشمیش میللتلر تشکیلاتی سون ایللرده ائتدیکلری و ائتمدیکلری ایله اولوسلار آراسی ساحهده مختلیف تنقیدلره مخاطب اولور. بیز ده بو هفته پروقرامیمیزدا بیرلشمیش میللتلرین موجود وضعیتینی و اصلاحات احتیاجینی تحلیل ائدجگیک.
آتاتورک اونیورسیتهسی اولوسلار آراسی ایلیشکیلر بؤلومونون آراشدیرماچیسی دوکتور جمیل دوغاچ ایپکین مسئله ایله باغلی قیمتلندیرمهسینی تقدیم ائدیریک.
-------
بیرلشمیش میللتلر (بمت) شرطینی آراشدیراندا؛ بمت-نین اساس قورولوش فلسفهسینین ساواشینین قارشیسینی آلماق، باریشی مدافعه ائتمک، اولوسلار آراسی امنیتی تهدید ائدن هر جور سیاسی، پسکولوژی، سوسیال، ایقتیصادی و مدنی پروبلملره قارشی نیظاما قارشی فعالیت گؤسترمک اولدوغونو گؤروروک. بو اساس مقصد و پرینسیپلر دونیا میللتلرینین یاشادیغی ایکی آجی ساواشین آردیندان یئنی بیر آغرینین بیر داها اورتایا چیخماسینی انگللمک مقصدی ایله اورتایا چیخدی. بمت-نین آلتی اساس اورقانی وار. بونلار؛ عمومی قورول، امنیت شوراسی، ایقتیصادی و سوسیال شورا، وصایت شوراسی، اولوسلار آراسی عدالت دیوانی و باش کاتیبلیک.
بمت عمومی قورول چرچیوهسینده، بوتون بمت عضولری هر ایل سپتامبردا نیویورکدا بیر آرایا گلهرک ناراحاتچیلیق قایناغی اولان قلوبال مسئلهلری مذاکیره ائدیر. همچینین بمتنی قلوبال سیاستین موجود دینامیک داها اویغون حالا گتیرمک اوچون یئنیدن قورولماسینا دایر فیکیرلرینی بؤلوشور. بو ایللیک ایجلاسلار، عینی زاماندا لیدرلرین رسمی توپلانتیلارین اوتوروم آرالاریندا بیر-بیری ایله موختلیف گؤروشمهلر کئچیرمهلرینه ایمکان یارادیر. اؤلکهلر آراسیندا باش وئرن بیر چوخ غیری-رسمی ایکیطرفلی گؤروشمه و بمت-نین ان گوجلو عضولرینین لیدرلرینین عمومی قورولونوندان ائتدیگی چیخیشلار، دونیا توپلوموندان خصوصی بیر ماراق گؤرور.
بو گون بمت-نین دونیانین هر بیر گوشهسینه یاییلمیش موختلیف اورقانلاریندا وظیفهلی تخمینن 40 مین امکداشی وار. ایللیک تخمینن 40 میلیارد دولار بودجهیه مالیک. امری آلتیندا تخمینن 100 مین نفرلیک نیظامی گوج اولان بمت، ائلهجه ده چاتیشمالارین یاشاندیغی فرقلی مکانلاردا چوخسایلی باریشی محافظه میسیونو آپاریر. بمت-نین کونوئنسیونو چرچیوهسیندکی وظیفهلری آراسیندا باریشی قوروما میسیونلاری اولماماقلا بیرلیکده، بو قوروم 1950لرین ایکینجی یاریسیندان گونوموزه قدر بئله کی، بیر چوخ وظیفه گؤتوردو. ایکی گوج بلوکو آراسینداکی جوت قوطبلو گرگینلیگین آرادان قالخماسی و اولوسلار آراسی امنیتله باغلی آرتماقدا اولان دولت ایچ چتینلیکلر نظره آلدیقدا، سویوق ساواش دؤورو ایله موقاییسهده، سون ایگیرمی بئش ایلده بو نوع عملیاتلارین ساییسی سرعتله آرتیب.
بمت تشکیلاتی یاراناندان بو گونه موختلیف موباحیثهلره موضوع اولسا دا اولوسلار آراسی ساحهده امکداشلیق و بو امکداشلیغین یارانماسی اوچون چوخ اهمیتلی بیر رول اوینادی. بمت-نین قورولوشو ایله بیرلیکده اولوسلار آراسی تشکیلاتلار اولوسلار آراسی حیاتین اولمازسا اولماز آکتورلاری آراسینداکی یئرینی آلدی. بمت دؤنمی ایله بیرلیکده اولوسلار آراسی ساحهده امکداشلیق و تشکیلاتلانما ایشلری ائورنسلشدی. دیگر طرفدن بمت-نین 1945ده قورولماسینین آردیندان قلوبال سیاست، اولوسلار آراسی موناسیبتلرین قایدالارینی و قوروملارینی، تعقیب ائدهجک اون ایللر بویو ایکینجی دونیا ساواشینین غالیبلریننین فورمالاشدیریلماسینی تامین ائدهجک شکیلده قوروب. بونا گؤره ده بمت هئچ بیر زامان، موناقیشهلری سونا چاتدیراجاق بیر قوروم اولامادی، لازیمی اصلاحاتلار حیاتا کئچیریلمزسه اولمایاجاق دا.
بمت-نین اساس فونکسیاسی، قلوبال پروبلملر قلوبال حل یوللارین آسانلیقلا و آشاغی خرجلرله اولاجاغی بیر زمین یاراتماق. بونون اولماسی اوچون ده آرتیق گئجیکمهدن آتیلماسی لازیم اولان بعضی آددیملار وار. بمت امنیت شوراسینین بئش دایمی عضوو، بمت-نی، ماراقلارینی قورویا و دونیا میقیاسیندا نفوذ ساحهلرینی محافظه ائتمهیه داوام ائدهجکلری بیر پلاتفورما اولاراق گؤرمکدن ایمتیناع ائتمهلی. یوخسا، بمت-نین فونکسیونلاری و قلوبال باریشا و امنیته پوتانسیل تؤهفهلری ده محدود اولماغا داوام ائدهجک. بوتون چاتیشمازلیقلاری و قصورلارینا باخمایاراق بمت اولوسلار آراسی ساحهده ان بؤیوک مشروعیته مالیک اولوسلار آراسی قورومسال پلاتفورم کیمی گؤرونور. بمت-نین بو مشروعیتینین سونراکی اون ایللیکلرده ده داوام ائتمهسی اوچون، دییشن دونیانین شرطلرینین و بمت-نین اصلاحات احتیاجینین وتو حاقینا مالیک بئش بؤیوک اؤلکه طرفیندن ده باشا دوشولمهسی، حؤرمت گؤرمهسی لازیمدیر.
نوبتی پروسهسده آپاریلاجاق اصلاحاتلارلا بمت اورقانلارینین و آژانسلارینین، دونیانین غربلی اولمایان/ یوکسهلن گوجلرینه داها چوخ ساحه آچاجاق شکیلده یئنیدن قورولماسی لازیمدیر. بمت، گونوموز دونیاسیندا اورتایا چیخان یئنی گوج دینامیکلرینی ده موطلق اؤزونده عکس ائتدیرمهلیدیر. آلمانیا، هیندیستان، ژاپونیا، برزیل، تورکیه و دیگر یوکسهلن گوجلر، عمومی قورولو طرفیندن سئچیلمگی گؤزلهییب امنیت شوراسینا یالنیز ایکی ایللیک پریودلار حالیندا آنجاق موقتی اولاراق عضو اولابیلیر. آنجاق بو اؤلکهلرله عینی میقیاسدا اؤلکهلر اولان امنیت شوراسینین دایمی عضوو اولان بؤیوک بریتانیا و فرانسانین ایسه هله ده وتو حاقی وار. بو آچیق-آشکار عدالتسیز بیر وضعیتدیر. بو عدالتسیزلیگین آچیلان آرادان قالدیریلماسی آلمانیا، هیندیستان، ژاپونیا، برزیل، تورکیه کیمی اؤلکهلرین ده بمت امنیت شوراسیندا دایمی اولاراق تمثیل اولونمالیدیر. چونکی تورکیه پرزیدنتی رجب طیب اردوغانین دا هر فورصتده قید ائتدیگی کیمی: "دونیا بئشدن بؤیوکدور".
------
آتاتورک اونیورسیتهسی اولوسلار آراسی ایلیشکیلر بؤلومونون آراشدیرماچیسی دوکتور جمیل دوغاچ ایپکین مسئله ایله باغلی قیمتلندیرمهسینی تقدیم ائتدیک.
ایلگیلیلی خبرلر
تورکیهنین کولتور خزانهسی (51)
سارنیج 527-565 تاریخلری آراسیندا شرق روما ایمپراتورو اولان 1. ژوستینین دؤورونده ائدیلدی