تورکیهنین کولتور خزانهسی(43)
آنادولو تاریخی ده کایسئری شهریمیزده باشلاییر. میلاددان اؤنجه 1950-1650 آرالیغیندا بو بؤلگهده حؤکم سورن یئرلی کراللیکلارلا تیجارت ائتمک اوچون گلن آسورلار، آنادولویا اؤزلری ایله یازینی دا گتیردیلر
تورکیهنین کولتور خزانهسی(43)
تورکیهنین مدنیت خزینهلرینی بو هفته سیزلره یونسکو دونیا مدنی میراث لیستهسیندا یئر آلان و آنادولودا تاریخی باشلادان کایسئری یاخینلارینداکی کولتپه-کانیش کارومو تانیداجاغیق. اینسانلیغین کئچمیشینده تاریخی یازی باشلادار، بیر بؤلگهده تاریخ دؤورلریندن بحث ائتمک اوچون یازینین ایستیفادهسینه باخیلار. یازینین اولمادیغی دؤورلر تاریخ اؤنجهسی اولاراق آدلاندیریلار. آنادولو تاریخی ده کایسئری شهریمیزده باشلاییر. میلاددان اؤنجه 1950-1650 آرالیغیندا بو بؤلگهده حؤکم سورن یئرلی کراللیکلارلا تیجارت ائتمک اوچون گلن آسورلار، آنادولویا اؤزلری ایله یازینی دا گتیردیلر. ایندیکی واختدا عراقدا اولان باشکندلری اولان آسوردان اؤتورو بو تاجیرلره آسورلار آدی وئریلیر. مزوپوتامیا بؤلگهسینده چوخ داها اسکی تاریخلرده سومرلر طرفیندن اینکیشاف ائتدیریلن میخی یازیسی او دؤورون کاغیذی اولان گیل لوحهلر اوزرینده ایستیفاده ائدیلدی. قامیشدان ائدیلمه قلملرله یاش گیلین اوزرینه یازیلیر داها سونرا سوبادا پیشیریلیردی. گیل لوحهلر یازیلان مکتوبلار گیلدن ائدیلن و فیرینلانان ظرفلرله گؤندریلیردی. مکتوبلارین اوزرینه صاحبینه عایید مؤهورلر باسیلیر، هدفینه چاتینجا قیریلمیر و امنیتی تامین ائدیلیردی. بو گیل لوحهلر ساتیش موقاویلهلری اوچون عایلهوی مسئلهلره قدر چوخ گئنیش بیر چتریدی.
--------
آسورلار تیجارت اوچون یئرلی بئیلیکلرین قالالارینین یاخینلیغیندا کولونیالار قورور یئرلی کرالا باغلیلیقلارینی و وئرگیلرینی تقدیم ائتدیکدن سونرا سربست تیجارتلرینی ائدیردی. تیجارتین ایکی یؤنو وار ایدی. آسوردان او دؤور اوچون یوکسک تکنولوژی محصولو ساییلا بیلهجک محصوللار گتیریلیر، آنادولودان بول میقداردا خام مال آسور تورپاغینا سورگون یوللانیردی. کانیشین ان سرمایهدار تاجیری 40مترهلیک بیر ائوده کؤلهسیله بیرلیکده یاشاییردی. بیر گیل لوحه آسورلو آتا اوغلونا تیجارتی اؤیردرکن بیر محصولون ساتیش قیمتینی اوچه بؤلمهسینی بیر حیسهسینی منفعت اولاراق آیریلماسینی، بیر حیسهسینین او محصولون خرجی اولدوغونو، بیر حیسهسینین ده یول بویونجا یئرلی کراللیقلارا اؤدنیلهجک وئرگی و دیگر خرجلر اولدوغونو یازیر. نئجه داورانماسی لازیم اولدوغو موضوعسوندا ماراقلی تکلیفلر ده وار. "بیر قالایا کروانینلا گوندوز یئرینه گئجه گیرسن کرالا وئرجگین وئرگیدن چوخ قناعت تامین ائدرسینیز چونکی گئجه نؤوبتچیلری سنی ایچری کرالین آلاجاغی وئرگیدن داها اوجوز بیر پولا کئچیرر." گونوموزدن 4000 ایل اوّل آنادولودا تاریخین باشلانغیجیندا گوندهلیک حیاتا عایید ماراقلی معلوماتلارا بو گیل لوحهلر سایهسینده چاتیریق.
-----------
کولتپهده مسکونلاشما میلاددان اؤنجه 3000-جی ایله قدر اوزانیر. هیتیت، فریگ هلینیستیک و روما دؤورونده ده شهرده یاشاندیغی بیلینیر. کولتپهده اورتایا چیخان تیجارت تلاشی و تیجارت زکا ایندیکی واختدا کایسریده داوام ائدیر. کایسری اینسانی اؤلکهمیزین ان چوخ تیجارتله مشغول اولان اینسانینی یئتیشدیرمکله اؤیونر. کولتپه و کانیش کارومدا 1948-جی ایلدن اعتباراً قازینتیلار داوام ائدیر. قازینتیلاردا اورتایا چیخاریلان یوزلرله تاریخی اثر و گیل لوحه موزهلریمیزده سرگیلنیر. ائولرین و معبدلرین دیوارلاری یئرینده زیارت ائدیله بیلر. یوکسک بیر تپه حالینی آلمیش کولتپه هؤیوغونده 4000 ایل اوّل شهرین کرالی و یئرلی خالقین بیر حیسهسی اوتورماقدایدی. شهرین اطرافی قالین بیر سورلا قورونماقدایدی. 500 متر قطروندا اولان کولتپه دوزلیکدن 20 متر یوکسکلیگه چاتیر. آشاغی شهر اولاراق دییهبیلهجگیمیز کانیش کارومدا گئنیش بیر سورلا چئورهلنمکده و قورونماقدادیر. ایکی فرقلی مدنیتی تیجارت واسطهسیله بیر آرایا گتیرن شهر آنادولو مدنیتینه بؤیوک ایزلر بوراخمیشدیر. بونلاردان شوبههسیز ان اهمیتلیسی یازینین ایستیفاده ائدیلمهسیدیر. کولتپهده اولان مینلرله گیل لوحه ایندیکی واختدا ده اوخوناراق او دؤورله باغلی بیلگیلریمیزین آرتماسینی تامین ائدیر. هیتیت مدنیتی و صنعتی آسور و یئرلی خالقین مدنی قارشیلیقلی بیر داوامیدیر.
---------
آنادولودا تاریخی باشلاداراق بؤیوک بیر دگیشیمه ایمضا آتان کولتپهده عاید اثرلرین بیر قیسمی کایسئریده بیر قیسیمی ده آنکارادا اولان آنادولو مدنیتلری موزهسینده سرگیلنمکدهدیر. گونون بیرینده کاپادوکیا بؤلگهسینده یئر آلان کایسئرییه یولونوز دوشسه کولتپه قازینتی ساحهسینی ده گزمهنینز دیلییله.